اولین سوال قیامت چیست ؟

1- متن روایات1-1- « عن الرضا عن آبائه عن علی علیه السلام قال: قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم: اول مایسال عنه العبد حبنا اهل البیت ـــ امام رضا از پدرانش از علی علیه السلام نقل کرده که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: اول چیزی که از انسان سوال می شود محبت ما اهلبیت است»( بحار الانوار، جلد 7، صفحه 260).2-1- « عن ابی بصیر قال: سمعت اباجعفر علیه السلام یقول: اول ما یحاسب العبد الصلاه فان قبلت قبل ماسواها... ـــ ابو بصیر می گوید از امام باقر علیه السلام شنیدم می فرمود: اول چیزی که مورد محاسبه قرار می گیرد نماز است که اگر قبول شد دیگر عبادات هم قبول است...»(بحار الانوار، جلد 7، صفحه 267).3-1- امام صادق (ع) در همین زمینه می فرمایند: « اولین پرسش هایی که هنگام معاد مطرح می شوند عبارت اند از: نمازهای واجب، زکات های واجب، روزه های واجب، حج واجب و ولایت ما اهل بیت» (وسائل الشیعة، ج 4، ص 124، ح 4688).خلاصه اینکه بنابر حدیث نخست، اولین سوال در عقیده است و بنابر حدیث دوم و سوم، اولین سوال در عمل می باشد.2- بررسی روایاتاگرچه این روایات و موارد مشابه، نشانگر نوعی تلازم و به هم پیوستگی میان دو عنصر مهم «ولایت» و «عمل صالح» بوده اما بنظر می آید که اولین سوال، سوال از ولایت خواهد بود چراکه اساس صحت هر عملی بستگی به پذیرش این امر دارد.البته معنای اینکه «ولایت و محبت اهل بیت» به عنوان اولین سؤال در قیامت اعلام شده، این نیست که سایر اعمال، از اهمیت چندانی برخوردار نیستند، بلکه بر عکس، همان طور که در روایت امام صادق (ع) صراحتاً اعلام شده، علاوه بر ولایت و محبت، نماز و روزه و زکات و حج نیز از اولین پرسش های معاد می باشند. نکته جالب توجه این است که در این چند روایت، از عبارت «أَوَّلُ مَا یُسْأَلُ عَنْهُ الْعَبْدُ» استفاده شده است.پاسخ نهایی، آن است که هنگام معاد، «ولایت و محبت اهل بیت (ع)» در ردیف دیگر واجبات مهم شرعی؛ نظیر نماز، روزه، زکات و ...، بلکه در رتبه ای بالاتر از آنها، مورد بازخواست قرار خواهد گرفت .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه