دختردانشجویی هستم که در رشته ی آمار تحصیل میکنم. برای یک دختر امکان تحصیل در حوزه وجود داره، اما من دانشگاه را انتخاب کردم وتصمیم داشتم نشون بدم میشه باحجاب هم در دانشگاه تحصیل کرد. اما به تازگی در درستی تصمیمم شک کردم و نگران از آینده شدم. نظر شما در مورد این طرز تفکر چیه؟

در خصوص مسأله ای که مطرح کرده اید به چند نکته اشاره می کنیم:1. بدون تردید، هر گونه موفقیت و کامیابی در زندگی و داشتن انتخاب های مطلوب و سازنده در همه زمینه های مادی و معنوی، مستلزم آگاهی و بینش است. شناخت و آگاهی از اهداف، نیازها و ارزش ها و انتظارات اصیل و حقیقی خود از یک سو و آگاهی به راه و روشی که می خواهیم انتخاب کنیم از سوی دیگر، عاملی مهم و تأثیر گذار در بالندگی و موفقیت ماست. تا آن هنگام که خود را، آن چنان که باید، نشناسیم و ندانیم که اهداف ما در تکاپوها و تلاش های زندگی چیست؟ و آیا اهدافی که هشیارانه یا ناهشیارانه دنبال می کنیم اصیل و ارزشمندند یا اهدافی موهوم و کاذب اند؟ به نیازهای واقعی خود با یک بررسی جامع نگرانه آگاه نشویم، تا از محصور ماندن و یک سو نگری در نیازهای مادی و یا معنوی و بی توجهی به دیگر نیازهای اصیل (چه مادی و چه معنوی) پرهیز کنیم، نخواهیم توانست انتخاب هایی درست، اصیل، رشد دهنده و رضایت بخش داشته باشیم. انسان عاقل برای انتخاب هایش باید دلیل قانع کننده ای برای عقل و وجدان خود داشته باشد؛ وهرچه آن انتخاب سرنوشت سازتر باشد ضرورت این امر برجسته تر خواهد بود. تفکر، تامل، دور اندیشی و عاقبت نگری، لازمه جریان پویای زندگی است. یکی از اشتباهات آسیب زننده و زیان آوری که شور بختانه در جامعه ما و خصوصاً میان نسل جوان فراوان دیده می شود، تصمیمات معلل و احساسی است. گاهی برای راهی که می خواهیم انتخاب کنیم و یا رشته تحصیلی که بر می گزینیم، پیش از آن که خود شناسی و توجه به ماهیت ، آینده، لوازم و انتظارات مان از آن کار، توجه داشته باشیم، تحت تأثیر انگیزه ها و احساسات ناپایدار مادی، روان شناختی و یا حتی معنوی هستیم. مثلاً دانشجویی که بی توجه به علایق، استعداد، اهداف و ویژگی های خود از یک سو، و دشواری ها و ملزومات حرفه پزشکی از سوی دیگر، صرفا به خاطر این که احساس می کند با انتخاب این حرفه، شهرت و عزت اجتماعی خاصی پیدا کرده و می تواند آن را وسیله آبرو و فخر فروشی میان دوستان و خویشان خود قرار دهد و یا تحت تأثیر تلقینات دوستانش، وارد این رشته علمی می شود، مسلماً نخواهد توانست فردی موفق و کامل ظاهر شود و تعهدات حرفه ای و اخلاقی آن را در حد مطلوب فراهم کند؛ گاهی احساسات مذهبی و اخلاقی هم می توانند آسیب زا و مخرب باشند، احساسات ما اگر با شناخت و معرفت صحیح و جامع پشتیبانی نشوند، به زودی فرو نشسته و ما را در انبوهی از تردید ها، ترس ها و اضطراب ها تنها می گذارند. دختری که برای حجاب و پوشش شرعی، به دلیل ها و بینش های محکم و قانع کننده ای دست پیدا نکرده و هنوز وجدان خود را برای انجام این رفتار دینی آرام نکرده است، هرچند ممکن است تحت تأثیر محرک های بیرونی، اعم از تبلیغات مذهبی، عواطف دینی، تأثیر محیط های مذهبی و فرهنگی، سبک تربیتی والدین... ، رفتاری مقبول و حجابی مطلوب داشته باشد، اما مسلماً تردید ها و تشکیک ها او را آرام نمی گذارند و تعارض های روان شناختی مجال لذت بردن از این رفتار عفیفانه و پسندیده را از او می ستانند. چنین دخترانی با احساسات متعارضی همچون احساس حقارت، احساس ناکامی، احساس نازیبایی و عدم محبوبیت در محیط های اجتماعی مانند دانشگاه... از یک سو و احساس گناه و فشارهای اخلاقی از سوی دیگر، مواجهند و ممکن است تحت تأثیر فشارهای اجتماعی، رفته رفته در رفتار دینی خود سست و بی انگیزه شوند. اما دختری که برای حجاب فلسفه دارد و حکمت های گوناگون معنوی، اخلاقی و علمی آن را فهم کرده و در جان او ریشه کرده است، حجاب را با افتخار و عزت بر می گزیند و هیچگاه در ضرورت و سودمندی آن دچار تردید نمی شود؛ عزتمندانه از آن دفاع می کند و اجازه نمی دهد شرایط گوناگون و متضاد اجتماعی، طعنه ها، سرزنش ها، تمسخرها، ژست های روشن فکری... انگیزه های مبتنی بر معرفتش را تضعیف کند. 2. به نظر می رسد انگیزه شما برای تحصیل در دانشگاه، اگر چه ظاهری اخلاقی و موجه دارد، و از سر دردمندی و احساس تعلق به ارزش های دینی در ذهن و دل شما روییده است، اما برای انتخاب یک مسیر علمی (دانشگاه یا حوزه) انگیزه کامل و قانع کنندهای نیست. یک زن مسلمان در همه جا و تحت هر شرایطی باید عفت و حجاب خود را مراقبت کرده و با آگاهی و بینش از آن دفاع کند و این مسأله منحصر به دانشگاه نیست. اگر چه با توجه با فضای نامطلوب فرهنگی در دانشگاه ها، این مسأله قدری بزرگ تر و مهم تر به نظر می رسد، اما صرف انگیزه‌ی نشان دادن حجاب، نمی تواند انگیزه ای محکم، پایدار و قانع کننده برای انتخاب دانشگاه به عنوان یک مقطع مهم در حیات علمی و فرهنگی شما باشد. شما برای ادامه راهی که انتخاب کرده اید یا بازگشت از آن و انتخاب مسیری دیگر، نیازمند تفکر، مشاوره، و هدف گذاری های واقع بینانه و ریشه دار در ارزش ها، باورها، نیازها و علایق تان هستید. به نظر من هنوز هم دیر نشده و شما می توانید و باید که در مورد این مسأله، به دور از احساسات و هیجانها بیاندیشید و در صورت نیاز، با همفکری مشاور به بینشی آرام کننده و جسارت آفرین دست پیدا کنید. بدون شک تردید ها و تعارض های موجود، علاوه بر کاستن از اعتماد به نفس شما، می تواند موجب احساس گناه، احساس حقارت، سردی و ناامیدی شده و اراده شما را در تلاش و حرکت سازنده و موفقیت آفرین ناتوان کند. البته مقصود این نیست که رفتن به دانشگاه کار اشتباهی بوده و یا این که شما باید به حوزه می رفته اید و یا اکنون دانشگاه را رها کنید، بلکه مقصود من این است که باید برای ماندن و ادامه تحصیل در دانشگاه و یا هر انتخاب دیگر آگاهانه و هدفمندانه عمل کنید. 3. پرسیده اید برای سالم ماندن در محیط دانشگاه چه کنم؟ به نظر من، محیط دانشگاه با محیط های دیگر تفاوت چندانی ندارد. وقتی باورهای تو و ارزشهایت از اعماق قلبت بجوشد و از زلال عقل و معرفت سیراب شوند و با تمام قلبت احساس کنی که آنچه می گویی و رفتار می کنی از توست و به خواست و اراده توست، نه تحت تاثیر دیگران و خواسته هایشان، هیچ عاملی نمی تواند در اراده تو خلل ایجاد کند. علت العلل تردیدها و تعارض های ما در مسایل اخلاقی و دینی این است که اغلب این باورها و ارزش ها از خود مانیست و ما در یک فرایند عمیقا شخصی و متفکرانه به آنها نرسیده ایم. باورای ما نوعا زاییده تلقینات و آموزش های رسمی و غیر رسمی مستقیم یا غیر مستقیم دیگران است و گرنه که امام علی علیه السلام فرمود: مؤمن مانند کوه سربه فلک کشیده اما ریشه دار در اعماق زمین است. هیچ عاملی حتی شدید ترین توفان های زندگی نمی تواند در ایمان او رخنه ای پدید آورد. 4. در پایان این نوشتار، به صورت گذرا و کوتاه، به راهکارهایی اشاره می کنم که می توانند به شما در مسیری که برای زندگی انتخاب کرده اید یاری رسانده و در مقابل تأثیرات آسیب زننده کنونی از شما مراقبت کنند: 1) تفکر در معنای زندگی و تلاش برای یافتن پاسخ هایی اصیل و جوشنده از ژرفای قلبت، برای پرسشهای بنیادین زندگی. از کجا آمده ام؟ به کجا خواهم رفت؟ نسبت من با این جهان چیست؟ اهداف اصیل زندگی چیست؟ نیازهایم کدام است؟ ارزشهای حقیقی چیست؟ چگونه باید زندگی کرد؟ آرامش اصیل و عمیق را کجا می توان یافت؟ و.....2) دوستی و ارتباط صمیمانه و رفاقت با دختران پاکدامن و با ایمان و البته موفق در درس و مسایل زندگی. 3) پرهیز از دوستی با دختران کم تقید به حدود شرعی و اخلاقی و اجتناب از رفتارها و ارتباط های صمیمانه با پسران. 4) مراقبت از خود در برابر محرک های محیطی و گفتگوهایی که می تواند آهسته آهسته حساسیت های اخلاقی را در شخصیت شما کم رنگ کند. 5) جدیت در درس و پرهیز از ورود در مسایل حاشیه ای دانشگاه. 6) نماز اوّل وقت، انس با قرآن، دایم الوضو بودن و مداومت بر ذکر شریف لاحول ولا قوة الا بالله العلی العظیم. 7) مطالعه کتاب های سودمند و خواندن زندگی و احوالات انسان های پاک و بزرگی همچون بانوی مجتهده امین، بانو طاهره صفار زاده، شیخ رجبعلی خیاط و...8) امر به معروف و نهی از منکر و برخورد اصلاح گرانه و فعال با رفتارهای غیر اخلاقی و نامشروع در محیط دانشگاه، البته با درایت، نرم خویی، احترام و به دور از هیجان زدگی. 9) شرکت در جلسات مذهبی و فرهنگی و بهره گیری از دانش عالمان ربانی، با هدف تقویت معرفت دینی و بارور ساختن ارزش ها و انگیزه های معنوی. 10) ورزش منظم روزانه و داشتن یک رژیم غذایی حاوی سبزی ها و میوه ها. غذای مناسب و البته حلال، علاوه بر حفظ تندرستی، موجب آرامش و تقویت اعتماد به نفس و شادابی شما در حل مسایل زندگی، خصوصاً امور عبادی و معنوی می شود. قرآن کریم می فرماید: ای فرستادگان از غذاهای حلال و پاکیزه بخورید تا در گلشن وجودتان گلهای عمل صالح بروید(مؤمنون/51) 11) داشتن تفریحات سالم.12) داشتن برنامه متنوع و واقع بینانه روزانه. 13) استفاده از الگوی مشارطه، مراقبه و محاسبه روزانه، برای مراقبت از وضعیت معنوی و اخلاقی رفتاری. 4) استفاده به هنگام و متناسب از مشاوره. 15) آموختن و تقویت مهارت های زندگی، خصوصاً مهارت های ارتباطی و مهارت های مقابله ای. در پایان کتاب های زیر را به شما معرفی می کنیم امید آن که برایتان سودمند باشد: 1. رشد، علی صفایی حایری، انتشارات لیله القدر، قم2. صراط، علی صفایی حایری، انتشارات لیله القدر، قم 3. روابط متکامل زن و مرد ، علی صفایی حایری، انتشارات لیله القدر، قم4. اربعین حدیث، حضرت امام خمینی، انتشارات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، قم5. کیمیای محبت(حالات شیخ رجبعلی خیاط) ، محمد محمدی ری شهری، انتشارات دارالحدیث، قم6. مسأله حجاب، شهید مطهری، انتشارات صدرا، قم .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه