زمين‌هاى کشاورزى يا مسکونى و تجارى که مالکين آن‌ها افراد زيادى بودند و آن زمين‌ها را به خيابان، کوچه و معابر عمومى تبديل کرده‌اند، آيا رفت و آمد براى عابرين که نه غاصب هستند و نه جرى بر غصب غاصبين مى‌کنند و چه بسا مضطرّ به عبور از آن جا باشند، جايز است؟

ملکيّت زمين‌هاى مفتوح‌العنوه (آن چه از انفال نيست) به تبع ملکيّت بنا است و با تخريب بنا، ديگران که از آن زمين عبور مى‌کنند، غاصب نيستند. و در غير آن زمين‌ها، اگر مالکين بر باز پس‌گيرى قدرت دارند يا نرفتن يا رفتن شخص اثرى در غصب غاصب دارد ـ مانند اين‌که همه از آن جا نروند ـ که در اين فرض عبور از آن جا حرام است. ولى اگر اجتناب شخص هيچ اثرى در غصب ندارد، اگر تصرف او جزيى و مختصر باشد، به گونه‌اى که اگر اجرت آن را به مالک بدهد، چه بسا اجرت را قبول نکند، از طرف او صدقه بدهد و اگر تصرف او زياد باشد، بايد اجرت آن را به مالکين بپردازد و اگر دسترسى به آن‌ها ندارد، صدقه بدهد، يا اگر مالک مرده و ورثه هم معلوم نيست، براى آن مرده فاتحه يا خيرات و مبرّات بفرستد. .

مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت قدس‌سره

مرجع: آیت الله بهجت قدس سره

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه