چرا برخی از سنيها امام علي- عليه السلام- را اولين مسلمان نميدانند؟

جمهور علماء اهل سنت اعتراف و اذعان دارند به اينكه حضرت علي -عليه السلام- اولين کسی است که به پیامبر اسلام ایمان آورد. البته گروه اندكي كه به جهت عناد و لجاجت منكر آن می باشند. براي بررسي اين مدعا بايستي در فضايي منطقي و استدلالي به دور از هر گونه تعصب و آن را از نگاه اهل سنت مورد بررسی قرار داد. أ) علمای اهل سنت به طور اجماع اولین کسی را که مسلمان شده است، چنین معرفی کردهاند: محمد جرير طبری كه خود از اهل سنت است، در كتاب تاریخ خود از سعد بن ابی وقاص نقل میکند که:« حدثنا ابن حميد قال حدثنا كنانة بن جبلة عن ابراهيم بن طهمان عن الحجاج ابن الحجاج عن قتادة عن سالم بن أبى الجعد عن محمد بن سعد قال قلت لابي أكان أبو بكر أولكم اسلاماً؟ فقال لا ولقد أسلم قبله أكثر من خمسين ولكن كان أفضلنا اسلاماً ». « ابوبکر اولین کسی نبود که مسلمان شد، بلکه قبل از او بیش از پنجاه نفر مسلمان شده بودند ». عن زيد بن أرقم قال : « أول من أسلم على»اولین کسی که مسلمان شد علی بن ابیطالب بود . «لا شك أن عليا عندنا أولهما إسلاما» «شکی نیست که علی در نزد ما در مسلمان شدن اول آن دو هست. قال : أول من أسلم علي بن أبي طالب . و همچنین محمد بن ابی بکر در نامهای که برای معاویه مینویسد، به این مطلب اعتراف میکند که: «اولین مردی که اسلام آورده است، علی بن ابی طالب- علیهما السلام- بوده است. و همچنین طبق نقل ابن سعد در کتاب « الطبقات الکبری »، جناب عمر بعد از چهل و اَندی نفر اسلام آورده است. ب) ابن ابي الحديد يكي از علماء اهل سنت، اذعان دارد كه علي عليه السلام اولين مسلمان بوده است . گروهی از علمای اهل سنت روایتی را در کتب خویش بیان کرده اند که مضمونش چنین هست: «علی بن ابیطالب خویش را چنین معرفی میکند: من صدیق اکبرم، ایمان آوردم قبل از اینکه ابوبکر ایمان بیاورد و اسلام اورد قبل از اینکه اسلام بیاورد» همچنین در روایات دیگر علی بن ابیطالب - عليه السلام- ميفرمايد: من هفت سال قبل از اینکه دیگران مسلمان شوند نماز میخواندم « یعنی اینکه 7 سال طول کشید تا دیگران مسلمان شوند» «يقول انا الصديق الأكبر آمنت قبل أن يؤمن أبو بكر رضي الله تعالى عنه وأسلمت قبل أن يسلم و قال سمعت علي بن أبي طالب ، يقول انا عبد الله وأخو رسوله ، وانا الصديق الأكبر ، لا يقولها غيري الا كذاب ، ولقد صليت قبل الناس سبع سنين.» ج) در کتب اهل سنت از رسول الله چنین روایت شدهاست که حضرت فرمود:«أولكم واردا على الحوض أولكم اسلاما علي بن أبي طالب؛ اولین شخصی که از شما وارد حوض میشود، اولین شما هست در اسلام یعنی علی بن ابیطالب» اما آنچه از مطالب فوق به دست ميآيد اين است كه جمهور اهلسنت قائلاند که حضرت علي -عليه السلام- اولين مسلمان بوده است. « أن جمهور المحدثين لم يذكروا أن أبا بكر أسلم الا بعد عدة من الرجال ، منهم على ابن أبي طالب ، وجعفر أخوه ، وزيد بن حارثة ، وأبو ذر الغفاري ، وعمرو بن عنبسة السلمي ، وخالد بن سعيد بن العاص ، وخباب بن الأرت ، وإذا تأملنا الروايات الصحيحة ، والأسانيد القوية والوثيقة ، وجدناها كلها ناطقة بان عليا عليه السلام أول من أسلم» «همانا جمهور علما اهل سنت ذکر نکردهاند که ابوبکر مسلمان نشد، مگر بعد از گروهی از مردان که از آن جمله علی بن ابیطالب می باشد و....و هنگامی که دقت میکنیم در روایات صحیح سند، قوی و مورد وثوق، همه آنها را ناطق مییابیم بر اینکه علی بن ابیطالب اولین کسی بود که مسلمان شد» با توجه به دلايلي كه عنوان شد بدست ميآيد كه حضرت علي عليه السلام به اعتراف جمهور اهل سنت اولين مسلمان بوده است و اينكه ابوبكر و عمر بعد حضرت علي - عليه السلام- و بسياري از افراد ديگر ايمان آوردهاند. و اين دو اولين مسلمان نميباشند. اما افراد مبغض ومعاند از اهل سنت هر چند نميتوانند اسلام حضرت علي - عليه السلام- را انكار كنند، ولي براي خدشه وارد كردن بر آن عنوان داشتهاند كه اگر اسلام كسي در دوران قبل از بلوغ بودهباشد، داراي ارزش نيست. و اشكال كردهاند به اينكه اسلام يك كودك 10 ساله و نابالغ قابل پذيرش نيست، در جواب بايستي طبق مقدماتي كه عنوان شد از خود اهل سنت به بيانات مختلف اين استدلال آنها را باطل ميكنيم : در اينجا مناسب است گفتگوئى را كه ميان «مامون» خليفه عباسى كه با يكى از علماى معروف اهل سنت در عصر او به نام «اسحاق» صورت گرفت بياوريم (اين حديث را «ابن عبدربه» در «عقدالفريد» آورده است)«مأمون» به او گفت آن روز كه پيامبر اسلام (ص) مبعوث شده از تمام اعمال چه عملى افضل بود؟ «اسحاق» گفت: اخلاص در شهادت به توحيد و رسالت پيامبر (ص) مامون: آيا كسى را سراغ دارى كه بر على (ع) در اسلام پيشى گرفته باشد؟ اسحاق: على (ع) اسلام آورد در حالى كه كم سن و سال بود و احكام الهى بر او جارى نمى‏شد! مامون: آيا اسلام على (ع) به دعوت پيامبر (ص) نبود؟ آيا پيامبر (ص) اسلامش را نپذيرفت؟ چگونه ممكن است پيامبر (ص) كسى را به اسلام دعوت كند كه اسلامش پذيرفته نيست؟! اسحاق پاسخى نداشت كه بدهد. مرحوم علامه امينى «ره» بعد از نقل اين داستان از «العقد الفريد» مى‏افزايد :ابو جعفر اسكافى معتزلى متوفاى سال 240 در رساله خود مى‏نويسد كه همه مردم مى‏دانند كه على (ع) افتخار پيشگامى به اسلام‏ را داشت. پيامبر (ص) روز دوشنبه مبعوث شد و على روز سه شنبه ايمان آورد و مى‏فرمود: من هفت سال قبل از ديگران نماز خواندم! و پيوسته مى‏فرمود: من نخستين كسى هستم كه اسلام آوردم و اين مساله از هر مشهورى مشهورتر است و ما كسى را در گذشته نيافته‏ايم كه اسلام على (ع) را سبك بشمرد يا بگويد او اسلام آورد در حالى كه كودك خرد سال بود، عجب اين كه افرادى مثل «عباسى» و «حمزه» براى پذيرش اسلام منتظر عكس العمل «ابوطالب» بودند ،ولى فرزند ابوطالب هرگز منتظر پدر ننشست و ايمان آورد». كوتاه سخن اينكه: اولا: پيامبر اسلام (ص) اسلام على (ع) را پذيرفت و كسى كه اسلام او را در آن سن و سال معتبر نداند در واقع ايراد بر پيامبر اكرم مى‏گيرد. ثانيا: در روايات معروفى در داستان يوم الدار آمده است كه پيامبر (ص) غذائى آماده كرد و بستگان نزديكش را از قريش دعوت نمود و آنها را به اسلام فرا خواند و فرمود: نخستين كسى كه دعوت او را براى دفاع از اسلام بپذيرد برادر و وصى او و جانشين او خواهد بود، هيچ كس دعوت آن حضرت را نپذيرفت جز على كه گفت: من تو را يارى مى‏كنم و با تو بيعت مى‏نمايم، و پيامبر (ص) فرمود: تو برادر و وصى من و جانشين منى. آيا كسى باور مى‏كند پيامبر اكرم (ص) كسى را كه در آن روز نيزبه حد بلوغ نرسيده بود و به گفته بهانه جويان اسلامش پذيرفته نبود به عنوان برادر و وصى و جانشين خود معرفى كند و ديگران را به پيروى از او دعوت نمايد، تا آنجا كه سران شرك از روى تمسخر به ابو طالب بگويند تو بايد پيرو فرزندت باشى . بدون شك سن بلوغ شرط پذيرش اسلام نيست، هر نوجوانى كه عقل و تميز كافى داشته باشد و اسلام را بپذيرذ به فرض كه پدرش هم مسلمان نباشد از او جدا مى‏شود و در زمره مسلمين قرار مى‏گيرد. ثالثا: از قرآن مجيد استفاده مى‏شود كه حتى بلوع شرط نبوت نيست و برخى از پيامبران در طفوليت به اين مقام رسيدند، چنانكه درباره يحيى مى‏فرمايد: و آتيناه الحكم صبيا؛ ما فرمان نبوت را در طفوليت به او داديم» و در داستان عيسى (ع) نيز آمده است كه به هنگام كودكى با صراحت گفت: انى عبدالله آتانى الكتاب و جعلنى نبيا: «من بنده خدا هستم كتاب آسمانى به من بخشيده و مرا پيامبر قرار داده است» به هر حال رواياتى كه مى‏گويد على (ع) نخستين كسى بود كه دعوت پيامبر -(ص) را پذيرفت فضيلتى بى مانند براى آن حضرت در بردارد كه هيچكس در آن با او برابرى ندارد، و به همين دليل او شايسته‏ترين فرد امت براى جانشينى پيامبر (ص) بوده است . .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه