اگر انتقاد از رهبری چه خاص و چه عام مشکلی ندارد و جائز است آیا این موضوع در بستر مطبوعات و خبرگزاریها و بخصوص صداوسیما قابل اجراست ؟ یعنی امکانش فراهم است اگر شخص یا اشخاصی که نظری متفاوت و مخالف رهبری دارند از طریق رسانه ها بخصوص صدا و سیما نظر خود را آزادانه و شفاف مطرح کنند؟

هیچ منعی در انتقاد از رهبری وجود ندارد اما با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه رهبری هر گونه انتقاد از آن باید علاوه بر توجه به شرایط عمومی انتقاد سازنده - شامل رعایت اخلاق اسلامی و پرهیز از هر گونه توهین و افترا و خیر خواهی و دلسوزی و اصلاح و سازندگی و... - در فضای عمومی طوری مطرح گردد که جایگاه ویژه رهبری خدشه دار نشود و زمینه برای سوء استفاده دشمنان و بدخواهان نظام فراهم نگردد. انتقاد از هر شخصیت یا جایگاهی باید کاملا متناسب با آن شخصیت یا جایگاه باشد و انتقاد از رهبری مساله ای است که قطعا روزنامه ها یا رسانه ی ملی و یا هر تریبون عمومی دیگری جایگاه مناسبی برای آن نیستند و اساسا در چنین مواضعی به هیچ وجه، هدف از انتقاد تامین نگردیده و نه تنها فایده ای بر آن مترتب نمی گردد، بلکه مفاسد متعددی نیز در پی خواهد داشت.بنابراین «انتقاد از رهبری باید هوشمندانه طراحی شودتا موجب سوء استفاده دشمنان نگردد. از این رو مجلس خبرگان کمیسیونی برای نظارت بر فعالیت های رهبری دارد که عملکرد ایشان را مورد بررسی قرار می دهد و در موارد لازم نتیجه آن را به اطلاع ایشان می رساند. این هیأت تحقیق به پیشنهاد خود مقام معظم رهبری در مجلس خبرگان تشکیل شد.» ( مصباح یزدی ، محمد تقی ، پرسش ها و پاسخها ، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) ، 1380، ج1، ص 69-70) به نظر می رسد برای رعایت همه اصول مزبور ، بهترین شیوه انتقاد، نوشتن نامه به دبیرخانه مجلس خبرگان و بیان موارد لازم است » و «انتقاد از دیگر مسؤولان نظام و مجلس، قوه مجریه و قوه قضاییه در اصل 90 قانون اساسی مطرح شده است؛ یعنی هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضاییه داشته باشد، می تواند شکایت خود را کتباً به مجلس شورای اسلامی عرضه کند. مجلس موظف به رسیدگی و پاسخ است. » ؛ « ملاحظه می شود که مراجعه به مجلس، راهکاری مناسب برای شکایت است. شکایت نوعی انتقاد است (و نوعی نظارت). این عمل موجب حفظ حرمت نهادهای مذکورخواهد بود» (همان ، ص 71) مقام معظم رهبری همواره جلسات و نشستهای متعددی با اقشار مختلف جامعه بر گزار می کنند و در این جلسات همواره شرکت کنندگان با آزادی کامل به بیان دیدگاههای خویش می پردازند و با توجه به اینکه این جلسات ، جلساتی هستند که در آن فارغ از سیاسی کاری های معمول تلاش می شود تا مشکلات و موانع مختلف مسیر پیشرفت شناسایی و از طریق ارائه نظر به رهبری برای آنها راهگشایی صورت گیرد و در واقع جلساتی تخصصی هستند از این جهت نقد هایی که در آن صورت می گیرد نقدهای تخصصی هستند که گره مشکلات جامعه را باز می کند و به دلیل همین فارغ بودن از سیاسی کاری های مرسوم ، کمتر مورد توجه رسانه هایی که معمولا سیاسی بازی ها را انعکاس می دهند قرار می گیرند ؛ سیاسی بازی هایی که تنها ذهن جامعه را فرسوده می سازد و هیچ باری از بارهای جامعه را نیز برنداشته و به اتلاف وقت وسرمایه می پردازد . مقام معظم رهبری بارها از انتقاد استقبال کرده و به ویژه در دیدارهایی که با دانشجویان داشته اند چندین بار به این مساله اشاره نموده اند. ایشان در دیداری که در ششم آبان 1388 با نخبگان و دانشجویان داشتند و در ضمن پاسخ به انتقادات صریح و بی پرده ای که توسط یکی از دانشجویان بدون هماهنگی قبلی ایراد شد ، درباره ی مساله ی انتقاد از رهبری چنین فرمودند : ما که نگفتیم از ما کسى انتقاد نکند؛ ما که حرفى نداریم. من از انتقاد استقبال می‌کنم؛ از انتقاد استقبال می‌کنم. البته انتقاد هم می‌کنند. دیگر حالا جاى توضیحش نیست؛ انتقاد هم هست، فراوان هست، کم هم نیست؛ بنده هم می‌گیرم، دریافت می‌کنم و انتقادها را می‌فهمم.( بیانات در 6/8/1388) ضمن اینکه در فضای جامعه ما و در طول سال های رهبری حضرت آیت الله خامنه ای (دام ظله العالی) انتقاد از رهبری به صورت مستقیم و غیر مستقیم وجود داشته است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می گردد: 1.انتقاد مستقیم در حضور رهبری : به کرات و به ویژه در نشست های رهبر انقلاب با دانشجویان اتفاق افتاده است ، که سخنرانان در حضور ایشان مستقیم و غیر مستقیم و حتی برخی اوقات بدون هماهنگی های قبلی به بیان انتقادات بسیار صریح و بی پرده اقدام نموده اند. 2. انتقاد از رهبری در برخی مطبوعات و فضای مجازی بارها اتفاق افتاده است که برخی مطبوعات و به مراتب بیشتر در فضای مجازی رسمی، از سیاست های رهبری انتقاد کرده و به صورت مفصل در این باره سخن رانده اند. 3. انتقاد از رهبری در مناظرات دانشجویی و یا در کلاس های دانشگاهی به احتمال زیاد بارها برای خودتان اتفاق افتاده و یا از زبان دیگران شنیده اید که در بسیاری از کلاس های دانشگاه و یا حتی مناظرات دانشجویی در داخل دانشگاه ، دیدگاه ها، سلایق و حتی عملکرد رهبری به صراحت مورد نقد و انتقاد قرار گرفته و افراد بدون هیچ ترس و واهمه ای اقدام به بیان نکاتی در نقد موارد فوق می نمایند. 4. انتقاد از رهبری در قالب طرح دیدگاههای مغایر جهت گیری و سیاست های رهبری عرصه ی دیگری از نقد رهبری در نقد دیدگاه ها و سیاست های اعلام شده از سوی رهبر معظم انقلاب دام ظله العالی جلوه گر می شود. اگر اندک تورقی در سطح جراید عمومی و یا تخصصی داشته باشید به راحتی می توانید صفحات متعددی در نقد این سیاست ها بیابید. به عنوان مثال هنگام اعلام سیاست های کلی اصل 44 از سوی رهبر انقلاب شاهد انبوهی از تحلیل ها و ابراز نظرات کارشناسان در تایید و یا نقد بخش هایی از این سیاست ها بودیم. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه