آیا در خواب، این روح ماست که خواب می بیند؟ مثلاً در جایی با کسی صحبتی می کند و یا به زیارت می رود و یا. ..؟!

خواب شبیه زندگی پس از مرگ می باشد! زنده هستید، اما اختیار از شما سلب شده است – چشم و گوش بدن تان بسته شده، اما می بینید و می شنوید – در بستر آرمیده اید، اما از مکانی به مکان دیگری می روید – دهان شما بسته است، اما در عالم رویا می خورید، می آشامید و لذت می برید – در اتاق شما چیزی نیست و یا دیگران نیز آرمیده اند، اما صورت ها یا اتفاقات خوشحال کننده، ترسناک، لذت بخش و یا اذیت کننده می بینید و خوشی یا ناخوشی آن را نیز کاملاً درک می نمایید – ممکن است دیگری را ببینید که پیر یا جوان تر شده است، اگر چه در قید حیات نباشد و . .. 1- اینها همه، از آیات الهی و دلایل مشهود بر همگان است که آدمی به غیر از این بدن و صورت مادی، روح، بدن و صورت مثالی هم دارد. روح او، همان نَفس و جان اوست و بدن و صورت مثالی او نیز مانند همین بدن و صورتش می باشد، اما بدون عناصر مادی و جرم. 2- از این رو، ادراکات آدمی نیز محدود به درک محسوسات با قوای حسی نمیباشد؛ چنان که در عالم بیداری نیز "محبت و تنفر" را درک میکند – از کسب علم لذت می برد – از ظلم و بی عدالتی ناراحت میشود. .. و اینها هیچ کدام مادی نیستند که با محسوسات ادراک گردند. 3- روح همیشه به هر سو که "توجه" کند، همان را درک میکند و از غیر آن غافل میگردد؛ و چون روح به شدت به جسم خود علاقمند است، بیشتر متوجه آن است، پس متوجه غیر نمیگردد. بنابراین، بدن، خود یکی از موانع و حجاب های ادراک های غیر و فوق آن میگردد. 4- به هنگام خواب، روح درجه ای از تعلق به بدن مفارقت پیدا میکند، چنان که هنگام مرگ، کاملاً مفارقت می یابد و متوجه عالم دیگر (برزخ) میگردد و در آنجا با بدن و صورت مثالی، به حیاتش ادامه می دهد. 5- بنابراین، وقتی انسان می خوابد، روحش نمی خوابد، چنان که وقتی می میرد، روحش نمرده و زنده است. لذا در خواب، متوجه عالم دیگر میگردد، بدن ها و صورت های مثالی انسان ها، حیوانات، اجسام، شهرها، شخصیت ها و افراد را می بیند. 6- اگر روح در طول بیداری، کاملاً درگیر و اسیر نفس مادی (حیوانی) شده باشد، مثلاً بدن پرخوری کند – خسته شود – ذهن مشوش گردد – اعصاب تحریک شود – تخیلات فراوان، جای تعقل و تفکر را بگیرد و. ..؛ در عالم رؤیا، همین آشفتگی ها برایش صورت سازی میشود. 7- اگر روح در طول بیداری، متوجه حقایق عالم هستی باشد - متوجه خدا و حقیقت خود باشد – متوجه ضرورت رشد و کمال وجودی باشد – متوجه هدف غایی (معاد) باشد – متوجه رعایت بایدها و نبایدهای روحی، روانی و جسمی در مسیر باشد و. ..؛ ممکن است در عالم رویا نیز بدن ها و صورت های مثالی حقیقی را ببیند و لذات یا الم های آن را درک نماید و یا پیام هایی دریافت نماید که حقیقت دارند. 8- بدن، محصور به "زمان و مکان" می باشد، اما روح در قالب زمان و مکان نمیباشد، چنان که ممکن است در نمازی به معراج نیز برود؛ یا چنان که بدنش اینجاست، اما توجه، فکر یا دلش جایی دیگر است؛ در واقع خودش آنجاست، نه اینجایی که بدن او قرار گرفته است. 9- بنابراین، وقتی در خواب، روح از بدن مفارقتی نسبی پیدا میکند، فراتر از زمان و مکان می رود؛ و فرای عالم ماده را درک میکند، لذا چه بسا گذشته یا آینده ای را در صورت برزخی مکانی خاص ببیند. در نتیجه، به خاطر این تعلقات و تألمات روحی است که رویاها، به دو دسته ی "کاذب" و "صادق" تقسیم شده اند؛ چنان که در حالت بیداری نیز "غم و شادی کاذب" - و یا - "لذت و الم صادق" – و یا – "امید و ترس واهی" – و نیز "امید و ترس حقیقی و واقعی [خوف و رجاء]" وجود دارد. صورت های مثالی: صورت های مثالی که در عالم خواب (رویا) دیده میشوند، همیشه عین یا شبیه صورت واقعی آنها در عالم ماده (بیداری) نیستند، چنان که در قیامت نیز عده ای با صورت نورانی، عده ای ظلمانی، عده ای به شکل حیواناتی که صفتشان در آدم تجلی یافته است (درندگی گرگ – شهوت رانی خوک – ادا درآوردن و مسخره کردن میمون. ..) محشور میگردند، چرا که صورت حقیقی آنها در دنیا همین بوده است، منتهی پشت حجاب ماده رفته و دیده نمی شدند. از این رو برای خواب صادق، گاه تعبیر لازم است. چنان که گفته اند: تعبیر نوشیدن شیری گوارا، کسب علمی مفید است – دیدن احشام، برکت در مال است – افتادن دندان ها، چه بسا از دست دادن نزدیکان باشد – دیدن مردن کسی، چه بسا نشانه ی عمر بیشتر او باشد و. .. به تعبیر رؤیای عزیز مصر، توسط حضرت یوسف (ع) توجه کنید که چگونه از گاوهای چاق و لاغر، تعداد و بلعیدن یک دیگرشان، هفت سال برکت و هفت سال قحطی را درک و تعبیر نمود. وحی و الهام: رؤیای صادقه، یکی از اقسام "وحی و الهام" است. خواه وحیِ مختص انبیا (ع) باشد، چنان که به حضرت ابراهیم (ع) و پیامبر  اکرم (ص) نازل میگردید، و چه وحیِ عمومی که از آن تعبیر به "الهام" میگردد، البته نه این که الهام فقط از طریق رویای صادقه می باشد، بلکه رویای صادقه، یکی از گونه های وحی الهامی است که خداوند متعال به تمامی بندگانش نازل می نماید. نکته: در عین اهمیت رویای صادقه و بی اهمیت بودن رویای کاذب که به آن «اضغاث و احلام – خواب های شوریده و پریشان» میگویند؛ آن چه بیشتر اهمیت دارد و انسان نسبت به آن مکلف و مسئول (مورد سؤال) می باشد، عالم بیداری و اهداف، توجهات، بصیرت ها، نیات و عملکردها در حالت بیداری می باشد. بابت رؤیای دیده شده، نه از کسی سؤالی میکنند و نه بابتش به کسی پاداش و یا کیفر می دهند، اما حتی نگاه با گوشه چشم در حالت بیداری ضبط و ثبت می گردد و انسان در مقابلش مسئول است، چنان که فرمود: «وَ لَا تَقْفُ مَا لَیسَ لَک بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کلُّ أُولَئِک کانَ عَنْهُ مَسْئُولًا» (الإسراء، ۳۶) ترجمه: از آنچه به آن آگاهی نداری، پیروی مکن [بر جهالت ایستادگی نکن]، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسؤولند. توقف در نادانی و جهل، ناشکری در نعمت چشم، گوش و قلب انسانی (روح) می باشد، ضایع کردن این نعمت و فیض بزرگ الهی به بشر می باشد، به کار نیانداختن استعدادهایی است که وجه تمایز انسان با حیوان میباشد، چرا که حیوانات نیز از چشم، گوش و قلب مادی برخوردارند، لذا فرمود: «وَ لَا تَقْفُ»، از آن چه علم نداری، پیروی نکن - از ظن، گمان و ایسم هایی که همه از روی گمان است، پیروی نکن – از اوهام و تخیلات خود و دیگران پیروی مکن و بر این نادانی ها تعصب نورز. پس به بیداری و مُدرکات آن اهمیت دهیم؛ خواب طولانی در پیش است، اما مدت بیداری کوتاه است. اگر بیدار و بصیر باشیم؛ رؤیاها نیز از بخار معده و یا فشار اعصاب نخواهد بود؛ بلکه درک حقایقی دیگر خواهد بود که به علم می افزاید و علامت، نشانه و راه گشا خواهد بود. .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه