آيا كمك خواستن از غير خدا شرك است؟

از ديدگاه عقل و در منطق وحى، تمام انسانها بلكه همه پديده هاى جهان، همان گونه كه در پيدايش خود به خدا محتاجند، در تاثير بخشى خويش نيز بدو نيازدارند. قرآن كريم در اين زمينه مى فرمايد: يا ايها الناس انتم الفقراء الى اللّه و اللّه هو الغنى الحميد.) 1 (- اى مردم، شما به خدا احتياج داريد و او بى نياز و ستوده است. و در جاى ديگر، همه پيروزيها را در انحصار پروردگار جهان دانسته و مى فرمايد: و ما النصر الا من عنداللّه العزيز الحكيم.) 2 (- نصرت و يارى، تنها از جانب خداى عزيز و حكيم است. براساس اين اصل مسلم اسلام، ما مسلمانان در هر نماز خود، اين آيه شريفه رازمزمه مى كنيم: اياك نعبد و اياك نستعين.) 3 (- تنها تو را مى پرستيم و از تو كمك مى جوييم. اينك براى روشن شدن پاسخ سئوال فوق، مى گوييم: يارى جستن از غير خدا، به دو صورت، متصور است. 1- صورت اول آن است كه بگونه اى از انسان يا پديده ديگرى استمداد نماييم كه اورا در اصل هستى يا عملكرد خويش، مستقل دانسته و در يارى رساندن، بى نياز ازخدا بپنداريم. شكى نيست كه اين گونه استمداد از غير خدا، شرك محض است كه قرآن كريم در آيه ذيل، بى پايگى آن را رقم مى زند. قل من ذا الذى يعصمكم من اللّه ان اراد بكم سوءال و اراد بكم رحمه و لا يجدون لهم من دون اللّه وليا و لا نصيرا.) 4 (- بگو اگر خدا درباره شما اراده عذاب نمايد، كيست كه شما را از او در امان بدارد؟ و يا اگر اراده رحمت نمايد، (كيست كه از آن پيشگيرى نمايد) و آنان براى خود، ولى و ياورى نمى يابند. 2- روش ديگر آن است كه به هنگام يارى جستن از انسانى ديگر، او را آفريده ونيازمند به خدا بدانيم كه از خود، استقلالى ندارد و تاثير بخشى وى نيز از جانب خداى بزرگ، به منظور حل بعضى از مشكلات بندگان، به وى عطا گرديده است. براساس اين طرز تفكر، موردى كه از وى يارى مى طلبيم، حكم واسطه را دارد كه پروردگار بزرگ او را وسيله برآوردن برخى نيازها قرار داده است. اينگونه كمك خواهى، در واقع، استعانت از خداوند است زيرا او است كه به اين وسائل واسباب، هستى بخشيده و سرانجام آنان را در برآوردن نيازهاى ديگران، تاثير وتوان عطا فرموده است. اصولا زندگى افراد بشر بر مبناى اين استعانت از اسباب ومسببات، پايه ريزى شده است، بطورى كه بدون كمك گرفتن از آنها، زندگى انسان، دچار آشفتگى مى گردد. در اينجا نيز اگر با اين ديد به آنها بنگريم كه عوامل تحقق يارى خدا هستند كه هم اصل هستى آنها از خدا است و هم تاثير بخشى از آنهااز جانب او است، اين كمك گرفتن، با توحيد و يكتاپرستى هيچ برخوردى ندارد. اگر كشاورزى موحد و خدا شناس، از عواملى؛ مانند زمين و آب و هوا و آفتاب كمك مى گيرد و مى تواند دانه ها را پرورش داده و به بار بنشاند در واقع از خدا استمدادمى جويد؛ زيرا او است كه به اين عوامل و ابزار، نيرو و استعداد بخشيده است. روشن است كه اين استعانت، با روح توحيد و يگانه پرستى سازگارى كامل دارد. بلكه قرآن مجيد ما را به اينگونه يارى جستن از پديده هايى (مانند پايدارى و نماز)، فرمان مى دهد آنجا كه مى فرمايد: واستعينوا بالصبر و الصلوه.) 5 (- از پايدارى و نماز، يارى بجوييد. روشن است كه صبر و پايدارى كار بشر است و ما ماموريم از آنها كمك بگيريم و درعين حال، يك چنين استعانتى، با حصر آن به خدا در آيه 000 و اياك نستعين منافاتى ندارد. پی نوشتها:1-فاطر: 152- آل عمران: 1263-حمد: 54-احزاب: 175-مائده: 45 منبع: شيعه پاسخ مى دهد، حسينى نصب- سيد رضا .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه