در آیه‌ی پایانی سوره واقعه لزوم چه چیزی تشریع شده است؟

در آیه‌ی پایانی سوره‌ی واقعه می‌خوانیم: (فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم)؛[1] پس به نام پروردگار بزرگت تسبیح کن! در این آیه‌ی شریفه به عظمت نام پروردگار اشاره شده است که شایسته‌ٔ تسبیح‌گویی است؛ یعنی خدا از هرگونه عیب و نقص منزّه است.‌ از این‌رو، امر به تسبیح اسم پروردگار شده است. در منابع اسلامی آمده است؛ پس از نزول آیه‌ی مذکور، پیامبر اکرم(ص) فرمود: (آن را در رکوع خود قرار دهید (سبحان ربی العظیم بگویید)) و هنگامی که (سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی)[2] نازل شد آن حضرت فرمود: (آن را در سجده قرار دهید (سبحان ربی الاعلی بگویید)).[3] همچنین امام صادق(ع) فرمود: (در رکوع، سبحان ربّی العظیم و در سجده، سبحان ربّی الاعلی، بگویید که واجب آن یک بار و مستحب آن، سه بار است).[4] گفتنی است؛ هر چند در این روایت عبارت (و بحمده) نیامده، اما در روایات دیگر، این عبارت برای ذکر رکوع و سجده نقل شده است.[5] همان طور که از امام موسی کاظم(ع) درباره‌ی ذکر رکوع و سجده پرسیده شد، آن حضرت عبارت (سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ) برای رکوع و (سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ) برای سجده بیان فرمود.[6] بنابراین، ذکر رکوع (سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ) و ذکر سجده (سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ) می‌باشد. به همین جهت، برخی از فقها بر اساس آیه شریفه و روایات مربوط ذکر رکوع و سجده، احتیاط واجب را در این می دانند که در رکوع و سجده ذکری گفته شود که دلالت بر تسبیح خداوند کند و کمتر از ذکر های (سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ) در رکوع و (سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ) در سجده نباشد.[7] .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه