آیا قرآن به مسئله شفاعت اشاره کرده است؟

آیات مربوط به شفاعت را می توان بر چند دسته تقسیم نمود:الف. آیاتی که شفاعت را نفی می کنند(((یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقنَاکُم مِن قَبلِ أَن یَأتِیَ یَومٌ لاَ بَیعٌ فِیهِ وَلاَ خُلَّةٌ وَلاَشَفَاعَةٌ وَالکَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ)))[ بقره، آیه 254.]؛«ای اهل ایمان! از آنچه روزی شما کردیم، انفاق کنید پیش از آن که روزی بیاید که نه خرید [و فروشی] هست و نه دوستی و شفاعتی به کار آید و کافران در آن روز درمی یابند که به خود ستم کردند».ب. اختصاص شفاعت به خداوند(((قُل للهِِ الشَّفَاعَةُ جَمِیعا لَهُ مُلکُ السَّماوَاتِ وَالاَرضِ ثُمَّ إِلَیهِ تُرجَعُونَ)))[ زمر، آیه 44.]؛«بگو [ای پیامبر!] شفاعت تنها از آن خداست که مالک زمین و آسمان هاست و پس از مرگ، بازگشت همه شما به سوی اوست.»اختصاص شفاعت به خداوند، یعنی اوست که شفیع را شفیع قرار داده و به او اجازه می دهد که بین خود و مردم وساطت و شفاعت کند. هر شفاعت کننده ای بایستی در طول خداوند و با اذن او شفاعت کند.ج. شفاعت مشروط برای غیر خدا(((مَا مِن شَفِیعٍ إِلاَّ مِن بَعدِ إِذنِهِ)))[ یونس، آیه 3.]؛«هیچ شفیعی جز به اجازه او نخواهد بود».(((وَلاَ تَنفَعُ الشَّفَاعَةُ عِندَهُ إِلاَّ لِمَن أَذِنَ لَهُ...)))[ سبأ، آیه 23.]؛«و نفع نمی دهد شفاعت نزد خدا مگر برای کسی که خداوند به او اذن دهد»(((یَومَئِذٍ لا تَنفَعُ الشَّفاعَةُ إِلاّ مَن أَذِنَ لَهُ الرَّحمنُ وَ رَضِیَ لَهُ قَولاً)))[ طه، آیه 109.]؛«در آن روز شفاعت به کسی سود نبخشد، مگر کسی را که خدای رحمان اجازه دهد و سخنش او را پسند آید».مقتضای جمع بین آیات این است؛ شفاعت تنها برای خداوند سزاوار است و کسانی که خداوند به آنها اذن و اجازه شفاعت می دهد. بدیهی است خداوند به کسانی اجازه شفاعت می دهد که پیامبر و یا از اولیای الهی و مورد رضایت خداوند باشند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه