عده ای بر این عقیده اند که در کارهای فرهنگی نباید سخت گیری باشد و گاهی نیز گفته می شود اگر رضاخان توانست با چماق چادر را بردارد ما هم می توانیم با زور حجاب را فراگیر نماییم!! آیا پاسخی بر این اشکال وجود دارد؟

در پاسخ به این اشکال بیان چند نکته ضروری است: الف. خداوند حکیم رعایت بسیاری از احکام اجتماعی دین را برای عموم جامعه اسلامی، اجباری نموده است و برای برخی از آنها جریمه نیز قرارداده است. مثلًا برای کسی که حرمت ماه رمضان و روزه داران را رعایت نکند و در ملاءعام چیزی بخورد حدی قرار داده است تا تنبیه شود چرا که در غیر این صورت قبح روزه خواری شکسته و روزه داری بر افراد ضعیف الاراده سنگینی کرده موجب خلل در صبر همراهی آنان می گردد. لزوم احترام به ماه مبارک، یک امر تربیتی است اما با حکم فقهی، جنبه حقوقی و قانونی یافته و حاکمیت را موظف به برخورد قاطع با حرمت شکنان می نماید. بسیاری از مسائل اجتماعی دین این گونه است یعنی تربیتی و اخلاقی بودن آن منافاتی با الزام فقهی ندارد بلکه تا این الزام نباشد آن هدف تربیتی دین به فرهنگ عمومی تبدیل نخواهد شد. بنابراین الزامات قانونی و حتی قراردادن جریمه برای برخی گناهان از سوی حاکمیت چند فایده در پی دارد: 1- موجب تقویت باورهای توده مردم می گردد چرا که اقناع اندیشه مردم تابع عوامل محیطی و رفتار حکام است. و همچنین موجب تقویت اراده عمومی در انجام تکالیف دینی است زیرا همراهی حاکمان و خواص در عملِ به احکام موجب سهولتِ پایبندی عوام خواهد شد. توده مردم، دین خود را از دینداری حاکمان زمان خود می آموزند و در تقید به احکام نیز تابع فرمانروایان خویش هستند.[1] 2- جلوی هنجارشکنی افراد جسور، هواپرست و بی ایمان را می گیرد. زیرا به هر حال در هر زمان و مکانی عده ای هستند که زیر بار احکام شرع نمی روند و با هیچ منطقی نیز جذب نمی شوند و اگر قوه قهریه و برخورد قانونی نباشد این افراد، بقیه را نیز به کار خود تشویق نموده و ارزش ها را به تمسخر خواهند گرفت. 3- قانون گذاری و تعریف جریمه علاوه بر فرهنگ سازی، قوت قلبی است برای کسانی که قصد امر به معروف و نهی از منکر دارند. اگر حکومت دینی در قوانین خود هیچ جرمی برای ناهنجاری ها و منکرات تعریف نکند و عملًا بی تفاوت باشد حنای مؤمنین نیز در نهی از منکر، رنگی نخواهد داشت. به عبارت دیگر اگر کارگزار و مأمور دولت نسبت به ارزش های دینی بی تفاوت باشد زبان هنجارشکنان بر ناهیان منکر دراز خواهد شد و از نفوذ کلام مؤمنین کاسته خواهد شد. ب. الزام قانونی در اسلام برای اجرای دستورات حکیمانه خداست که با فطرت انسان ها نیز سازگار است و به هیچ وجه قابل مقایسه با رفتارهای خشن رضاخانی نیست. اسلام به هیچ وجهی اجازه ضرب و شتم و چماق کشی برای مقابله با بی حجابی نمی دهد و نظام اسلامی نیز تاکنون چنین برخوردی با کسی نکرده است. ج. چه کسی می گوید که قانون کشف حجاب به خاطر اجباری بودن هیچ اثری نداشته؟! آری، ضرب و جرح رضاخانی نتوانست چادر را از سر خواص و خانواده های اصیل و نجیب بردارد ولی فساد و ابتذال در آن دوران آن قدر نهادینه شد که حتی پس از انقلاب نیز عده ای از زنان و روشنفکران در مقابل حکم حجاب مقاوت و تظاهرات می کردند! و اکنون نیز جریان بی حجابی در برخی از زنان این مرز و بوم ریشه در آن شجره خبیثه دارد و هنوز هم از خاستگاه شوم خود متأثر است. پس رضاخان توانست خوب هم توانست اگرچه ریشه دین در این سرزمین به مراتب قوی تر از ترکیه و... بود و آتاترک راحت تر از رضاخان کمر عفت را در مملکت خود شکست. .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه