در مورد قصه نويسي براي كودكان و همچنين نوشتن شعر مرا راهنمايي كنيد؟ و اگر امكان دارد براي موفقيت من كتاب معرفي كنيد. همچنين مي خواهم در مورد امام زمان (عج) قصه اي بنويسم، چه كار كنم كه موفق شوم؟

اشاره از آنجا كه قصه گويي و داستان سرايي به كودكان يكي از شيوه هاي آموزشي موفق به شمار مي آيد از اين رو قبل از پرداختن به پاسخ اصلي به دو دوره كلي آموزشي معارف به كودكان اشاره مي شود: دوره اول، 5 تا 9 سال، چون فكر كودك خام و مادي است بايد به ظرفيت كودك توجه شود و مي توان به تجارب محدود كودك ارجاع داد مثلاً در پاسخ خدا كيست؟ مي گوييم: خدا مانند ما نيست و...؛ بايد توقع نويسنده از كودك، كودكانه باشد. دوره دوم: 9 تا 13 سال، مانند دوره قبل از تجربيات كودك استفاده شود و به صورتي ساده مطرح گردد و از طرح استدلال فلسفي و مشكل پرهيز شود. بهتر است قبل از هر چيز... قصه و داستان و شعر زياد بخوانيد تا با سبك ها و شيوه هاي مختلف آشنا شويد. (مطالعه زياد) داستان ها و قصه و شعرهاي خود را براي مجلات كودك و نوجوان مانند پوپك و سلام بچه ها و دوست بفرستيد تا آنها شما را بيشتر راهنمايي كنند؛ سعي كنيد آثار داستاني و شعري بزرگاني نظير جلال آل احمد، جمال ميرصادقي، رضا اميرخاني، ابراهيم يونسي، خانم شيوا ارستويي، خانم مؤدب پور، مصطفي رحماندوست، جعفر ابراهيم، رضا رهگذر، سيدمهدي شجاعي، مسلم ناصري، مرتضي دانشمند و آقاي ناصر كشاورز و خانم افسانه شعبان نژاد و... را مداوم و به تكرار مطالعه كنيد؛ براي تهيه آثار ايشان به نزديكترين كتابخانه تخصصي ادبيات مراجعه و يا اين كه در ارتباط با كانون پرورش فكري و كتاب ماه ادبيات كودك و نوجوان كه هر ماه منتشر مي شود، آثار آنان را به دست آوريد. با برخي از مراكز كودكان و نوجوانان مانند كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان تهران، مركز تربيت مربي كودكان و نوجوانان قم ارتباط برقرار كنيد؛ در كلاس هاي قصه نويسي و كارگاه هاي داستان و شب هاي شعر شركت كنيد، در اين خصوص مي توانيد از سازمان تبليغات اسلامي و دفتر كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان شاخه شهرستان محل سكونت خود تحقيق كنيد؛ مجلات ذكر شده را عضو شويد و مرتب مطالعه كنيد؛ تا توان و ياري نوشتن داريد بنويسيد. بايد بدانيد كه نوشتن براي يك خردسال كوچولو اين گونه است كه او نه يك خواننده است نه يك شنونده صرف، قدرت حافظه وي محدود به چند دقيقه است. دنياي وي محدود به والدين، خانه و محيط بسيار نزديكش است، علاقه مند به داستان هاي ساده اي است كه براساس حوادث حقيقي نوشته مي شود. شعرهاي آهنگ دار او را مجذوب مي كند، كلمات و آهنگ آنها، نقش مهمي را در نويسندگي براي اين گروه سني بازي مي كنند. جزئيات و شرح طولاني، شنونده خردسال را خسته مي كند و بايد از آنها پرهيز كرد. دقت كنيد كه... شما پس از طي مراحل قبل و پس از آن كه احساس كرديد مي توانيد داستان بنويسيد، اين كار را انجام دهيد و دقت داشته باشيد كه يك داستان خوب داراي ويژگي هاي زير است: الف) داستاني كه مي نويسيد بايد در مخاطب «انتظار» ايجاد كند؛ كودك را تا آخر داستان نگه داريد؛ مثال معروف آن قصه هايي مانند دويدم و دويدم؛ ب) از نصيحت كردن كودك در داستان بپرهيزيد، بر اين اساس قصه نبايد وسيله نصيحت نشود؛ ج) دقت كنيد كه اين قصه را براي چه گروهي مي نويسيد گروه الف: سالهاي قبل از دبستان؛ گروه ب: سالهاي آغاز دبستان (كلاس هاي اول و دوم و سوم)؛ گروه ج: سالهاي پاياني دبستان (كلاس هاي چهارم و پنجم)؛ گروه د: راهنمايي؛ گروه هـ : سالهاي دبيرستان. بر اين اساس قصه شما بايد با سن كودك بيگانه نباشد؛ د) قصه بايد فراز و فرود و اوج گيري و درگيري داشته باشد؛ هـ) درباره قصه، شعر و داستان به ويژه وقتي كه از منظر معارف اسلامي مي نويسيد هدف را فقط خداپسندانه انتخاب كنيد. شماي نويسنده و كودك شما بايد خوانندگان خود را بشناسيد؛ كودكان بي صبرند؛ كودكان نگران آينده و گذشته نيستند؛ دوست دارند نقش اصلي يك داستان را كودك بازي كند؛ ترجيح مي دهند داستان هاي حقيقي بخوانند؛ آغاز خوب و پايان رضايت بخش را دوست دارند؛ بهترين هديه را به كودكان بدهيد. بايد بشناسيد كه... الف) نويسندگي براي كودكان زير پنج سال اين سن، سن ديدن، ياد گرفتن و لذت بردن است، بچه ها در اين سن به كشف محيط محدود خود مي پردازند، مدام پرسش مي كنند و كنجكاوي آنها توأم با پاسخ هاي دريافتي و پاسخ هايي كه خود به پرسش هاي خود مي دهند، سازنده دنياي ذهن آنهاست. مشخصه اين دوران تقليد و گاهي نافرماني است. كودكان اين گروه داستانهايي با مشخصات زير را دوست دارند: طرح ساده بدون ابهام داشته باشند. كوتاه باشد و حوادث در آن به سرعت روي دهد. موضوع داستان درباره شخصيت هاي آشناي محيط اطرافشان مانند پدر و مادر و اشيايي مانند اسباب بازي، حيوانات اهلي و پرنده ها باشد. همچنين قصه هاي پريان و قصه هايي كه قهرمانانشان حيواناتند و چيزهايي كه تخيل و تعجب و خنده شان را بر مي انگيزد، دوست دارند. نسبت به داستان هاي تأسف آور و مأيوس كننده و از هر صدمه اي در داستان ناراحت مي شوند. احتمالاً هر آنچه را كه در داستان روي مي دهد، باور مي كنند، بنابراين شرايطي را خلق كنيد كه بچه ها خوشحال مي شوند. ب) ويژگي هاي نويسندگي براي كودكان 8-5 سال محدوديت واژگان پايه توضيح اين كه از واژه هاي زياد و سنگين نبايد استفاده كنيد؛ محيط آشنا و شخصيت هاي آشنا؛ سرگرم كننده بودن؛ نمود احساسي داشته باشد؛ بر مبناي تفكر كودك نوشته شود نه كودكانه، توضيح اين كه برخي گمان مي كنند همين كه زبان داستان كودكانه باشد كفايت مي كند بلكه اين طور نيست بايد بر مبناي تفكر كودك مطالب را ارايه دهند؛ طرح ساده؛ آهنگ و زبان ساده؛ ترسناك نباشد؛ و پايان خوش داشته باشد. ج) شرايط داستان براي گروه سني 12-8 سال سرگرم كننده باشد؛ حادثه داشته باشد؛ منشأ كودكي داشته باشد، هم افسانه و داستان تخيلي و هم سرگذشت و خاطره و نيز ورزش و علم و هر چيز سرگرم كننده اي مي تواند وي را جذب كند؛ در داستان هاي اين گروه سني هم شخصيت پسر و هم دختر وجود داشته باشد. د) شرايط داستان براي گروه سني 16-12 سال اين گروه سني با مشكلاتي روبرو هستند و ناخودآگاه در كتاب هايي كه مي خوانند، در پي راه حل هستند؛ به داستان هاي حقيقي بيشتر علاقه مندند تا به داستان هاي تخيلي؛ به داستان زندگي شخصيت هايي كه مي توانند با آنا هم ذات پنداري كنند، علاقه مندند؛ علاقه آنها تقريباً شامل هر كس و هر چيزي مي شود. طرح كلي، ماجرايي، عاشقانه، و خانوادگي بسيار مورد علاقه آنهاست. كتابهايي كه براي اين گروه سني نوشته مي شود، بايد فاصله بين بلوغ و دوره جواني را پر كند و شرايط نوشتن اين كتابها تقريباً شبيه شرايط نوشتن براي جوانان است. حرف آخر هر آنچه گفته شد راهنمايي كوتاه در پاسخ به سؤال شماست براي تفصيل هر يك از سرفصل ها را (بهتر است قبل از هر چيز... بايد بدانيد كه... دقت كنيد كه... شماي نويسنده و كودك، بايد بشناسيد كه... و مطالعه كنيد...) در منابع ديگر، بيشتر مطالعه كنيد، كلاس، تمرين، تكرار، مطالعه و نوشتن پنج فاكتوري است كه هميشه به ذهن بسپاريد و بدانيد هر اندازه به اين شعارهاي پنجگانه عمل كنيد به همان ميزان در نويسندگي و قصه پردازي پيشرفت خواهيد كرد. دربارة قصه نويسي براي اهل بيت ـ عليهم السلام ـ به ويژه امام زمان (عج) نيز همه موارد بالا را رعايت بفرماييد و با توكل به خدا به شعارهاي پنج گانه جامه عمل بپوشانيد. و بالاتر از حرف با همه اوصاف ذكر شده، درباره قصه نويسي براي كودكان، اولين گام و مهم ترين مسأله داشتن استعداد نويسندگي و علاقه است، اين استعداد با مطالعه و تمرين بارور مي شود. دومين گام اين است كه قصه به مقتضاي سن كودك تنظيم شود، از اين رو بايد پاسخ درستي به اين سؤال بدهد كه كودك كيست؟ پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ مي فرمايد: من كان عنده صبي قليتصاب له، كسي كه كودكي در خانه دارد بايد نزد او خود را به كودكي بزند.» گام سوم؛ نويسنده بايد به شرايطي محيطي اجتماعي كودك توجه كند. حضرت علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «لاتقسروا (مجبور نكنيد) اولادكم علي آدابكم فانهم مخلوقون لزمان غير زمانكم، كودكانتان را بر آداب و رسوم خود مجبور نكنيد زيرا آنها در زماني غير از زمان شما آفريده شده اند.» .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه