گاهی اوقات که بعضی از اطرافیان حرفهای بدی می زنند مثلا کسی را مسخره یا غیبت می کنند من خنده ام می گیرم، خیلی دوست دارم این صفت را ترک کنم اما کاملا موفق نشده ام. لطفا مرا راهنمایی کنید.

و لا یغتب بعضکم بعضا ایحب احدکم ان یأکل لحم اخیه میتا فکرهتموه و اتقوا الله ان الله تواب الرحیم (1) غیبت یکدیگر را نکنید آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد ؟ پس آنرا دوست ندارید . از خدا بترسید که خدا توبه پذیر مهربان است .در احادیث وارده از اهل بیت عصمت و طهارت سخنان تکان دهنده ای درباره ی گناه کسی که غیبت می کند و عیوبی که خداوند از بندگانش پنهان داشته را آشکار می کند , بیان شده است .از پیامبر خدا (ص) نقل شده که فرمودند : غیبت کردن بدتر از زناست . عرض شد : چگونه ؟ فرمود : مرد زنا می کند سپس توبه می نماید و خدا توبه اش را می پذیرد . اما غیبتگر آمرزیده نمی شود , تا زمانی که غیبت شونده او را ببخشد .این حدیث شریف در صدد این نیست که گناه زنا کار را کوچک شمارد ؛ بلکه مقصود حضرت , بزرگی و زشتی گناه غیبت است که متأسفانه این گناه در نظر غالب ما مردم , یا کوچک و حقیر است و یا با توجیهات متعدد اصلا آن را گناه نمی دانیم .در حدیثی از امام علی (ع ) وارد شده که : شنونده ی غیبت , مانند غیبت کننده است .و نیز حضرت ملاحظه کردند که شخصی در حضور فرزند بزرگوارش حسن (ع) از کسی غیبت می کند , فرمود: فرزندم گوش خود را از چنین کسی دور دار ؛ زیرا او به پلید و نجسترین چیزهایی که در ظرف خود دارد نگریسته و آنها را در ظرف تو خالی کرده است .(3)اگر غیبت کننده گوشی برای شنیدن حرفهایش پیدا نکند , غیبت کردن و عیبجویی از مردم , ریشه کن خواهد شد .در غیبت , گوینده با گفتار و شنونده با شنیدن خود , راز دیگری را فاش می کنند و منشأ نشر عمل زشت می شود .(4)لذا ما وظیفه داریم به هر وسیله ی ممکن , شنونده غیبت نباشیم و آنرا رد کنیم .براستی اگر به احادیثی که ثواب رد غیبت و روایاتی که در باره عذاب غیبت آمده است ایمان و یقین داشته باشیم , بدون هیچ تأملی از این گناه بزرگ اجتناب می کنیم .پیامبر خدا صلی الله علیه واله می فرمایند : چون به معراج برده شدم , بر مردمی گذشتم که ناخنهایی از مس داشتند و چهره ها و سینه های خود را ناخن می کشیدند ؛ پرسیدم : اینها کیستند ای جبرئیل ؟ گفت : اینان کسانی هستند که گوشت مردم را می خورند و با آبروی آنها بازی می کنند .(5)همین روایت برای هر مسلمان معتقدی کافی است که برای همیشه غیبت را ترک کند .حضرت در ثواب رد غیبت نیز فرمودند : هر کس در مجلسی بشنود که از برادرش غیبت می شود و آن را از او دفع کند , خداوند هزار باب بدی را در دنیا و آخرت از او دفع می کند . (6)نکته : منظور از گوش ندادن به غیبت , این نیست که مثلا در مجلس غیبت , خود را با چیزی سرگرم کرده تا صدای آنها را نشنویم ؛ بلکه مقصود , دفاع از حقوق غیبت شونده و حفظ آبروی او در غیابش و نیز مخالفت با گناه غیبت است .البته این امر نیز باید با سلسله مراتب انجام پذیرد ؛ یعنی ابتدا با لحنی آرام از غیبت اجتناب شود و اگر لازم شد , با لحنی تند . در ضمن مراعات سن افراد و نسبتی که با شما دارند نیز ضروری است .منظور اینست که اگر غیبت کننده , بعنوان مثال فردی مسن یا پدر و مادرمان هستند , حق نداریم به بهانه دفع غیبت , با لحنی تند با آنها صحبت کنیم ؛ بلکه ابتدا با محبت و نرمی آنها را از این کار منع کنیم ؛ اگر نشد به بهانه های مختلف حرف را عوض کرده و مانع غیبت شویم .دراینگونه موارد اگر انسان به قدر و منزلت مومن و اهمیت ایمان وقوف کامل داشته باشد، هرگز از مسخره شدن و یا غیبت شدن مومنی خوشحال نمی شود بلکه به شدت ناراحت می گردد و جای خندیدن حتی به صورت ناخودآگاه وجود ندارد.موفق باشید . (1)- سوره حجرات / 12(2)- میزان الحکمة / ج 9 / ص 4452 (3)- همان / ص 4474(4)- اخلاق الهی / آیة الله مجتبی تهرانی /ص 44(5)- میزان الحکمة / ص 4453(6)- همان / ص 4475 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه