خدای متعال در آیه ۴۱ سوره طه خطاب به حضرت موسی(ع) فرمود: «وَ اصْطَنَعْتُکَ لِنَفْسی» آیا میتوان گفت همانطور که خدای متعال مثلا دست یا گوش یا چشم ندارد ولی دست و گوش و چشم او همان ۱۴ معصوم علیهم السلام هستند پس در اینجا نیز همانطور که خدای متعال «نفس» ندارد پس مراد از آن ۱۴ معصوم علیهم السلام هستند؟ در این صورت خدای متعال در حقیقت فرموده که موسی نبی را برای ۱۴ معصوم علیهم السلام آفریده!

مطلبی را که لازم است بدانیم این است که منظور از نفس ، در مورد خدا این نیست که نفس خدا ، چیزی جدای از خدا باشد، خدا بسیط است و صمد است و «جوف » ندارد ، اگر گفته می شود خدای متعال، دست و یا گوش و یا چشم ندارد چون خدا صمد است و مرکب نیست او هم قدیر و هم سمیع و هم بصیر است ولی ید و سمع و بصر، ندارد، چون «جوف» ندارد و بسیط است و مرکب نیست!پس نفس یعنی خود و نفس خدا یعنی خود خدا ! به ترجمه توجه کنید. ( تفسیر نمونه، ج 13، ص: 205 ) : «" من تو را براى خودم پرورش دادم و ساختم" (وَ اصْطَنَعْتُکَ لِنَفْسِی) براى وظیفه سنگین دریافت وحى، براى قبول رسالت، براى هدایت و رهبرى بندگانم، تو را پرورش دادم و در کورانهاى حوادث آزمودم و نیرو و توان بخشیدم و اکنون که این ماموریت بزرگ بر دوش تو گذارده مى شود از هر نظر ساخته شده اى!." اصطناع" از ماده" صنع" به معنى" اصرار و اقدام مؤکد براى اصلاح چیزى است" (آن گونه که راغب در مفردات گفته است) یعنى تو را از هر نظر اصلاح کردم گویى براى خودم مى خواهم، و این محبت آمیزترین سخنى است که خداوند در حق این پیامبر بزرگ فرمود، و به گفته بعضى شبیه سخنى است که حکماء گفته اند: ان اللَّه تعالى اذا احب عبدا تفقده کما یتفقد الصدیق صدیقه: " خداوند هنگامى که بنده اى را دوست دارد آن چنان از او تفقد مى کند که دوست مهربان نسبت به دوستش".»اما این مطالب شما : «ولی دست و گوش و چشم او همان 14 معصوم علیهم السلام هستند پس در اینجا نیز همانطور که خدای متعال «نفس» ندارد پس مراد از آن 14 معصوم علیهم السلام هستند؟ در این صورت خدای متعال در حقیقت فرموده که موسی نبی را برای 14 معصوم علیهم السلام آفریده!» این که دست و چشم و گوش خدا 14 معصوم علیهم السلام هستند ؛ آیا روایتی در این مورد به صراحت دیده اید؟! اگر روایت باشد روی چشم ماست ولی اگر خودتان با ذوقیات خودتان معنی می فرمایید خوب این حساب دیگری دارد ! اگر روایتی در این مورد باشد که نفس خدا 14 معصوم هستند و یا دست و چشم وگوش او 14 معصوم هستند ، توجیهش ممکن است این باشد که 14 معصوم به دلیل معصوم بودنشان و خطا نکردنشان همان کاری را می کنند که خدا می خواهد و همان را می بینند که خدا می خواهد و همان را می شنوند که خدا می خواهد کانّ دست و چشم وگوش خدایند! ولی این که در این آیه هم بگوییم «وَ اصْطَنَعْتُکَ لِنَفْسی» یعنی تو موسی را برای نفسم یعنی برای 14 معصوم خلق کردم ! این کمی بوی تفسیر به رأی می دهد مگر این که این هم روایت باشد! .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه