هفت حجاب چيست؟ و چه طور ميتوان آنها را کنار زد؟

يکي از اصطلاحاتي که در ميان متصوفه مطرح بوده و هست، اصطلاح هفت حجاب است اين اصطلاح در لابلاي کتابها و محافل اين فرقه زياد به چشم ميخورد؛ و عبارتند از: دوستي نفس، دوستي مال، دوستي مقام، دوستي فرزند، دوستي جمال ظاهري و دوستي حيات. و بعضي گفتهاند حجابها به چهار دسته تقسيم ميشوند، دنيا، نفس، خلق و شيطان و بعضي برتري جويي، فزون طلبي و غلبه را هم اضافه کردهاند. و حتي بعضي از اينها آن طوري که در مقالات اينترنتي آنها آمده، شريعت را هم حجاب ميدانند. امّا اين که چگونه مي شود اين حجابهاي هفت گانه را کنار زد روش مخصوصي را عنوان نکردهاند. براي روشن شدن حقيقت لازم است چند نکته مورد توجه قرار گيرد؛ اولاً، با توجه به تحقيق و تفحصي که در آيات و روايات انجام گرفته چنين اصطلاحي با عنوانهاي که ذکر گرديد در آيات و روايات به چشم نمي خورد. در بعضي از احاديث ادعيه کلمه حجاب و حجب به کار رفته مانند: مناجات شعبانيه که در مفاتيج الجنان هم آمده و حديث 3 و 13 باب «ما جاء في الروية» و هم چنين حديث 3 باب «الرد علي الثنوية و الزنادقة» کتاب توحيد صدوق، که اين حديث در اصول کافي و احتجاج طبرسي هم آمده امّا قسمت مربوطه در اين دو کتاب ذکر نشده است و در بحارالأنوار هم اين احاديث آمده است. امّا بايد توجه داشت که اين احاديث از دو حال خارج نيستند، يکي اين که هيچ کدام از اين احاديث سند مورد قبول ندارند، آن طوري که در مباحث اعتقادي و فقهي با سند احاديث برخورد ميکنيم و با آن معيار به سند اين احاديث نگاه شود، هيچ کدام از اينها تأييد نخواهد شد. و ديگر اين که فرض کنيم اين احاديث از نظر سند مشکل ندارند. باز هم ربطي به حجابي که در تصوف مطرح است ندارند، اين صوفيان هستند که ميخواهند با توجيه و تأويل اين احاديث بيسند به افکار انحرافي خود مؤيد پيدا کنند، تا آنجا که اصطلاحات و شعارهايي را در بين مردم رايج کرده که مانند يک حديث قطعي السند در سر زبانها ميچرخد که نمونه آن، «العلم هو الحجاب الاکبر» و حال آن که از هيچ معصومي چنين سخني صادر نشده است. ثانياً: حجابها از دو حال خارج نيستند يا مادي هستند يا معنوي، حجابهاي مادي بنا بر اصول مسلّم تمام موحدين، خصوصا تشيع نمي تواند بين خداوند و مخلوق حايل باشد، چون چنين سخني مکانمند کردن خدا را لازم گرفته که در نتيجه به کفر و شرک مي انجامد. امّا اگر منظور از حجاب ها حجاب هاي معنوي باشد در حجاب هاي معنوي تعدد مطرح نيست، ولي آنچه از آيات و احاديث بر مي آيد بحث قرب الي الله و غافل شدن از خدا است، که قرآن و احاديث اسباب تقرب و غفلت از خدا را به روشني بيان کرده است. بنابراين هر چيزي که بين خدا و بندهاش حائل شود و او را از ياد خدا غافل گرداند حجاب محسوب ميشود، لذا در عدد هفت منحصر نميگردد. و عمل به دستورات شرعي در قالب واجبات، مستحبات، محرمات و مکروهات باعث مي شود که انسان بر اين حجاب ها غلبه کند و به خداوند تقرب جويد، و آنچه در تصوف مرحله به مرحله براي زدودن اين حجاب ها گفته شده پايه شرعي و عقلي ندارد چون افکار و عمل هاي خانقاهي صوفيه برگرفته از اسلام نمي باشد. با توجه به همين افکار ناصحيح متصوفه است که ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ از اينها اعلان بيزاري کرده و به پيروان خود دوري جستن از اينها را سفارش کرده اند: که به چند نمونه از آنها اشاره مي شود: 1. يکي از شيعيان به امام صادق ـ عليه السلام ـ عرض کرد در زمان ما قومي به وجود آمده که آنها را صوفيه مينامند در رابطه با آنها چه ميفرمائيد؟ امام ـ عليه السلام ـ در جواب فرمود: آنها دشمنان ما هستند و کسي هم که رغبيت به آنها داشته باشد از آنهاست و با آنها محشور خواهد شد. 2. امام هادي ـ عليه السلام ـ در مسجد النبي ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ نشسته بود که گروهي از صوفيه وارد شدند، امام ـ عليه السلام ـ به اطرافيان خود فرمود به آنها توجه نکنيد... آن گاه اضافه کرده و فرمودند: همه صوفيان از مخالفين ما هستند و راه و مسلک آنها مغاير با راه و مسلک ما مي باشد و اينها نصارا و مجوس اين امت هستند. 3. امام رضا ـ عليه السلام ـ فرمود: کسي که در نزد وي از صوفيان سخن به ميان آيد و اين شخص آنها را با زبان و قلب انکار نکند از شيعيان ما نيست، امّا اگر آنها را انکار کند. مانند کسي است که در کنار پيامبر با کفار به جهاد پرداخته است. روش هاي فکري و عملي متصوفه باعث گرديده آنها در مقابل اهل بيت ـ عليهم السلام ـ قرار گيرند، و اينجاست که بايد دقت کرد تا سخنان فريبنده آنها انسان را از راه حق که راه ائمه و قرآن است، دور نکند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه