تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه
زَعْفَر یا جعفر جِنّی در بعضی باورها رییس گروه جنیان در زمان واقعه عاشورا بوده است. بنابر بعضی نقلها وی به امام حسین (ع) پیشنهاد کمک داده ولی امام قبول نکرده است.داستان زعفر جنی و حضور او در کربلا از مطالب چالش برانگیز تاریخ عاشورا است که البته در منابع معتبر شیعی اثری از آن یافت نمیشود. ملاحسین واعظ کاشفی در کتاب روضة الشهدا داستانی مفصل درباره او نقل میکند و در مقابل مرتضی مطهری آن را از تحریفات عاشورا دانسته و ناشی از داستانپردازی کاشفی میداند.در فرهنگ عامیانه برخی مناطق ایران از زعفر جنی یاد می شود و در مراسمهایی چون تعزیه به تصویر کشیده می شود. از حضور زعفر در کربلا تصاویری نیز نقاشی شده است که یکی از آن ها کاشیکاری تکیه معاونالملک کرمانشاه است.در منابع شیعیقضیه زعفر جنی و حضور وی در واقعه عاشورا در هیچ یک از منابع معتبر شیعه و تاریخ اسلام وجود ندارد.[۱] تنها نقل موجود درباره امام حسین(ع) و اجنه روایت مجلسی در کتاب بحار الانوار به نقل از شیخ مفیداز امام صادق (ع) است که به ملاقات عده ای از ملائکه و جن با امام حسین (ع) هنگام خروج از مدینه اشاره می کند و می افزاید که این عده به امام پیشنهاد یاری دادند ولی امام نپذیرفت. البته در این روایت نام، زمان ومکان خاصی ذکر نشده است.[۲]برخی محققان مانند میرزا حسین نوری [۳]و مرتضی مطهری [۴] قضیه زعفر جنی را از خرافات و تحریفات وارد شده در تاریخ عاشورا به شمار آورند.کتاب روضة الشهدا از زعفر جنی نام برده و مشخصات ظاهری وی را توصیف می کند[یادداشت *]، به جریان حضورش در کربلا و رد پیشنهاد یاری وی توسط امام حسین (ع) اشاره مینماید.[۵] به همین سبب نویسنده این کتاب را اولین نقل کننده و خالق این داستان میدانند.[۶]رابطه با آیت الله بروجردیدر میان برخی افراد، جریانات بسیاری، پیرامون رابطه آیت الله بروجردی با زعفر جنی شهرت یافته است. به خصوص در رابطه با وقایع مرگ زعفر و و برگزاری مراسم ختم وی توسط این مرجع شیعه، حواشی مختلفی ذکر میشود.بنابر تحقیقات انجام شده، این مطالب سند مشخصی نداشته و در کتاب ها و خاطرات مربوط به شرح حال زندگی آیت الله بروجردی، مطلبی در باره آن وجود ندارد.[۷] با توجه به عدم وجود دلیل معتبر پیرامون آیت الله بروجردی و زعفر به نظر میرسد؛ در نقل های عامیانه درباره این موضوع اشتباهی بین این مرجع مشهور و مولفی همنام وی، صورت گرفته است. سید علی اصغر شفیع جابلقی بروجردی (متوفی ۱۳۱۳ش) از عالمان بروجرد و صاحب کتاب طرائف المقال در این اثر به زعفر جنی اشاره کرده و به نقل از یکی از اساتید خود که وی را مورد وثوق و اطمینان توصیف می کند؛ جریان حضور زعفر در کربلا را حکایت می نماید.[۸]به نظر تشابه اسمی سیدعلی اصغر جابلقی با آیت الله بروجردی موجب گردیده که ناقلان داستان دچار اشتباه شده و تاییدات مربوط به جریانات زعفر جنی به این مرجع شیعه نسبت داده شود.پینوشت:1. نوری، میرزا حسین، لولو و مرجان، ص۲۵۲2. مجلسی، بحار الانوار، ج ۴۴، ص۳۳۰، (الوفا، ۱۴۰۳).3. نوری، میرزا حسین، لولو و مرجان، ص۲۵۲.4. مطهری، مرتضی،حماسه حسینی،ج۱،ص۸۷.5. کاشفی، حسین بن علی، روضة الشهداء، ص۴۳۱-۴۳۲.6. نوری، میرزا حسین، لولو و مرجان، ص۲۵۲.7. http://www.pasokhgoo.ir/node/347028. بروجردی، سید علی طرائف المقال، ج ۲،ص۶۷۹.یادداشت:* کاشفی نقل کرده است: «امام میخواست که حمله کند که ناگه، گردی و غباری پدید آمد، چنانچه هیچ کس را نمیدید مقارن این حال شخصی مهیب با شکل عجیب بر مرکبی غریب نشسته، که سر و دستش به سر و تن اسب میمانست و پایش به مثابۀ شیر بود... گفت: یا بن رسول من مهتر پریانم و مولای سید آخر الزّمانم و چاکر شاه مردانم. مرا زعفر زاهد میگویند، و لشکر من در این بیابان است.» روضة الشهداء، ص۴۳۱.برگرفته از پایگاه ویکی شیعه .
پرسمان دانشگاهیان
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.