آیا حضرت محمد (صلي الله عليه وآله) و حضرت ابوطالب(عليه السلام) در جنگ هاي فجار شرکت می کردند و حرمت ماه های حرام را نقض می نمودند؟ چرا

جنگ هاي فجار به کسر فاء بر وزن قتال به اين جهت فجار ناميده شد که اعراب در اين جنگ ها از روي فسق و فجور و معصيت در ماه هاي حرام که خونريزي در آن ها ممنوع است با يکديگر درگير شده به کشتار و خونريزي مي پرداختند[1]. تعداد جنگ هاي فجار چهار جنگ بود جنگ اوّل با عنوان فجار الرجل و فجار دوّم به فجار الرياح و فجار سوّم با عنوان فجار المرأة القيسية و چهارم که از بزرگترين جنگ هاي فجار بود، فجار البراض نام داشت.[2] ابن فارس در مورد يوم الفجار مي نويسد: يوم الفجار از روزهايي بود که عرب در آن حرمت را زير پا مي نهاد و آن را حلال مي شمرد.[3] ابن منظور نيز از جوهري نقل مي کند که بدين جهت اين جنگ ها را فجار ناميدند که اين جنگ ها در ماه حرام واقع شد و چون در اين ماه ها جنگ کردند گفتند ما مرتکب معصيت فجور شديم و از اين رو اين جنگ ها با عنوان فجار معروف گشت.[4] ابوالفرج اصفهاني نقل مي کند که درميان عرب 4 جنگ فجار ناميده شدند و درآن برخي از امور که حرام بود حلال و حرمت آن شکسته شد. جنگ فجار اوّل ميان قبيله کنانه و قبيله هوازن در ماه رجب ـ که از ماه هاي حرام است ـ در بازار عکاظ روي داد. فجار دوّم ميان قريش و هوازن، فجار سوم ميان کنانه و هوازن و فجار چهارم ميان قريش و کنانه از طرفي و هوازن و قيس عيلان از طرف ديگر اتفاق افتاد.[5]در جنگ فجار که ميان قريش و کنانه در گرفت، ابوطالب ـ عليه السلام ـ از شرکت خود و بني هاشم در جنگ امتناع ورزيد و فرمود: انجام اين جنگ موجب ظلم و ستم و عدم رعايت حرمت ماه حرام است و من و احدي از خاندان من در آن شرکت نمي کنيم.[6]تاريخ نويسان، شرکت دراين جنگ يعني جنگ فجار را به رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ نسبت دادند و نوشتند آن حضرت در سن 20 سالگي در اين جنگ شرکت کردند.[7] سيد جعفر مرتضي عاملي در کتاب «الصحيح من سيرة النبي الاعظم» مي نويسد نمي توان صحت و درستي حضور رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در جنگ فجار را ثابت کرد و حتي دلايل و قرايني وجود دارد که حضور آن حضرت در جنگ فجار را ردّ مي کند. دليل اوّل اين است که جنگ فجار در ماه حرام اتفاق افتاده و شخصيت هاي بزرگواري چون ابوطالب ـ عليه السلام ـ و رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ کساني نبودند که حرمت ماه هاي حرام را هتک کنند زيرا جلالت مقام هر دو مقتضي انجام چنين ارتکاباتي نيست. دليل دوم آن است که چنان چه روايت شده و يعقوبي نقل مي کند، حضرت ابوطالب از شرکت در جنگ فجار امتناع ورزيد و فرمود شرکت در اين جنگ ظلم و قطع رحم و زير پا نهادن حرمت ماه حرام است و... .دليل سوّم اختلاف نقل ها در مورد نقش حضرت رسول در جنگ فجار و وجود تناقضات در اين نقل هاست.[8]ابن اثير در کتاب الکامل في التاريخ جنگ فجار اوّل و دوّمي غير از اين جنگ ها براي انصار نقل مي کند. طبق اين نقل فجار اوّل ميان دو قبيله اوس و خزرج در مدينه روي داد و به اين دليل فجار ناميده شد که در آن فرزندان پسر را از روي مکر و حيله به قتل رساندند. فجار دوّم انصار در مدينه بدين دليل فجار ناميده شد که قبيله خزرج در مدينه فرزندان پسر يهوديان بني نضير و بني قريظه را به جهت آن که با قبيله اوس بر ضد خزرج هم پيمان شده بودند کشتند.[9]معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1ـ تاريخ اسلام، دکتر آيتي.2ـ تاريخ اسلام، دکتر زرگري نژاد.پی نوشتها:[1]. مسعودي، التنبيه و الاشراف، بيروت، دارصعب، ص179.[2]. همان.[3]. ابن فارس، معجم مقاييس اللغة، مکتبة الاعلام الاسلامي، 1404ق، ص476.[4]. ابن منظور، لسان العرب، قم، نشر ادب الحوزة، 1405ق، ج5، ص48.[5]. محمد هادي، اليوسفي، موسوعة التاريخ الاسلامي، قم، مجمع الفکر الاسلامي، 1417ق، ج1، ص301 تا 304.[6]. همان، الحلبي، السيرة الحلبية، بيروت، دارالمعرفة، 1400ق، ج1، ص210 ـ 207.[7]. همان، ابن کثير، السيرة النبوية، بيروت، دارالمعرفة، 1976م، ج1، ص255 تا 257؛ ابن هشام، السيرة النبوية، قاهرة، مکتبه الصبيح و اولاده، 1963م، ج1، ص119 ـ 120؛ ابن کثير، البداية و النهاية، بيروت، داراحياء التراث العربي، چاپ اوّل، 1988م، ج2، ص353 ـ 354؛ مسعودي، التنبيه و الاشراف، بيروت، ص179.[8]. السيد جعفر مرتضي عاملي، الصحيح من سيرة النبي الاعظم، بيروت، دارالهادي، 1995م، چاپ چهارم، ج2، ص137 ـ 140.[9]. ابن الاثير، الکامل في التاريخ، بيروت، دارصادر، 1966م،ج1، ص676 ـ 679.[10]. کافي، ج2، ص331.منبع: اندیشه قم .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه