ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره رعد چیست؟

نام: تنها نام این سوره «رعْد» است. که همان صدای غرش ابرهای آسمان است، و به مناسبت آیه 13 این سوره بدین نام خوانده شده است. که سخن از رعد و برق و صاعقه گفته است. شمارگان: دارای 43 آیه و 855 کلمه و 3506 حرف است. نزول: سیاق و محتوای آیات آن نشان می دهد که این سوره در مکه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل شده است.(1) سوره رعد در ترتیب کنونی قرآن سیزدهمین سوره بشمار می آید، و کسانی که این سوره را مدنی می دانند گفته اند نود و ششمین سوره ای بوده که بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل شده است.(2) یعنی بعد از سوره محمد صلی الله علیه و آله و قبل از سوره الرحمن فرود آمده است. فضایل: در مورد فضیلت این سوره از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله حکایت شده که: «هر کس سوره رعد را تلاوت کند، به تعداد هر ابری که گذشته و هر ابری که تا قیامت خواهد آمد، ده حسنه به او خواهند داد. و در روز قیامت از کسانی خواهد بود که به عهد خدا وفا کرده اند.»(3) تذکر: این ثواب ها برای کسانی است که علاوه بر قرائت سوره، از محتوای آن پند گیرند و به یاد خدا بیفتند. ویژگی ها: نام این سوره از پدیده های طبیعی جهان خلقت که مظهر قدرت و رحمت خداست گرفته شده است. و آیه 15 این سوره یک سجده مستحب دارد. اهداف: اهداف مهم این سوره عبارتند از: 1. بیان مطالبی پیرامون توحید و اثبات عظمت خالق. 2. بیان مطالبی پیرامون قیامت. 3. اثبات حقانیت قرآن و مطالبی پیرامون آن. مطالب: مهمترین مطالبی که در این سوره بچشم می خورند عبارتند از: الف) عقاید: 1. بیان توحید و اسرار آفرینش به عنوان نشانه های خدا. (آیات 2-4) 2. بیانی از معاد و دادگاه عدل الهی و زندگی نوین انسان در سرای آخرت. (آیات 5، 23 و 35 و...) 3. بیان حقانیت قرآن و عظمت آن. (آیه 31) 4. تسبیح گویی رعد و سجده آسمانیان و زمینی ها در برابر عظمت پروردگار. (آیات 13-15) ب) اخلاق: 1. بیان مسؤولیت ها و وظایف مردم. 2. دعوت به تفکر و اندیشه و مثال هایی در این زمینه. (آیات 4 و 17) 3. دعوت به انفاق در پنهان و آشکار. (آیه 22) 4. ترک انتقام جویی و نتایج خوب حق پذیری. (آیه 22) 5. ناپایداری دنیا و اطمینان و آرامش در سایه ایمان به خدا. 6. یاد خدا مایه آرامش دل است. (آیه 28) ج) احکام: 1. وفای به عهد. (آیات 20-25) 2. صله رحم. (آیات 21-25) د) داستان ها: شرحی از اقوام سرکش گذشته. (آیات 30 - 32-41) ه:) مطالب فرعی: 1. اشاره ای به زوجیّت، آسمانهای بدون ستون (یا نیروی جاذبه). (آیات 2-3) 2. تسخیر خورشید و ماه به فرمان خدا. (آیه 2) 3. گسترش زمین و آفرینش کوهها و نهرها و درختان و میوه ها و... (آیه 3) 4. تغییر سرنوشت بدست خود انسان است. (آیه 11) 5. بی ثمر بودن بت و بت پرستی. (آیه 14) پی‌نوشت‌ها: (1) ر. ک: المیزان، ج 11، ص 274. هر چند که برخی گفته اند در مدینه نازل شده و یا برخی آیات آن مدنی است اما این مطلب با مضامین سوره سازگار نیست. (2) ر. ک: التمهید، ج 1، مبحث ترتیب نزول، ص 136. (3) مجمع البیان، اول سوره رعد. منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه